دانشگاه همواره الگوی جامعه و مسئول تربیت آیندگان بوده است. بر این اساس، ایجاد توازن میان انسان و محیط در دانشگاهها موجب سازگاری سبک زندگی با محیطزیست و نیز ایجاد دانشگاه سبز منجر به شکلگیری جامعۀ سبز خواهد شد. بنابر این یکی از سیاستهای اصلی دانشگاه، فعالیت در راستای سیاستهای توسعه پایدار کشور و رسیدن شاخصهای دانشگاه سبز و معرفی دانشگاه به عنوان یک دانشگاه سبز است.
طرح راهبردی اولیه دانشگاه در زمینه مدیریت سبز در سال 1390 تدوین به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و معاونت فناوری ریاست جمهوری ارسال گردید و شورای مدیریت سبز در دانشگاه ولیعصر(عج) در سال 1395 با ابلاغ وزارت علوم تحقیقات و فناوری و با محور قرار دادن دستورالعمل اجرایی شورای مدیریت سبز زیر نظر مستقیم ریاست دانشگاه تشکیل گردید. این شورا متشکل از کمیته های اصلاح الگوی مصرف، کمیته انرژی و کمیته فرهنگی و کمیته پژوهشی انرژی است.
ماموریت دانشگاه با رویکرد مدیریت سبز:
الف: بهینه سازی مصرف انواع منابع پایه محیط زیست و استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر
- مصرف آب
- مصرف برق
- مصرف سوخت (شاخص: استفاده از گاز طبیعی در ساختمان ها، تاسیسات اداری، سیستم های گرمایشی و سرمایشی و سرانه مصرف بنزین 4 لیتر در100 کیلومتر در هر خودرو)
ب- مدیریت پسماند
ج- تغییرات ضروری در ساختمان با هدف صرفه جویی
د- کاهش مصرف کاغذ با توجه به نوع فعالیت دستگاهها و موسسات
مهمترین اقدامات صورت گرفته در دانشگاه ولیعصر (عج) رفسنجان با هدف تبدیل دانشگاه به عنوان دانشگاه سبز عبارتند از:
1- انرژیهای تجدیدپذیر: فعالیتهای دانشگاه ولیعصر (عج) در حوزه انرژیهای تجدیدپذیر با هدف استفاده از فناوریهای پاک و انرژیهای تجدیدپذیر، و در راستاي سند راهبردي ملي فنآوري پيل سوختي كشور؛ با مشاركت مجتمع صنعتي رفسنجان در زمینه پیل سوختی از سال شروع 1382 شروع شد. با اخذ مجوز تأسیس گروه پژوهشی پیل سوختی حرارت بالا از هیأت امنای دانشگاه و وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و فعالیت آن در دانشگاه از سال 1390 شروع شد. با توجه به اهمیت انرژی خورشیدی و پتانسیل بالای منطقه (ميانگين ساعات آفتابي در سال 3114 ساعت و حداكثر سرعت باد 4/5 متر در ثانيه)، فعالیت در زمینهی انرژی خورشیدی با همکاری متخصصانی از گروههای فیزیک، شیمی، برق و مکانیک و همچنین افرادی خارج از دانشگاه از سال 1391 شروع شد. هیأت امنای دانشگاه در سال 1394 با تأسیس گروه پژوهشی انرژی خورشیدی و در سال 1395 با تأسیس و راهاندازی مرکز پژوهشهای انرژیهای تجدید پذیر موافقت نمود. اقدام جهت اخذ مجوز از وزارتخانه نیز انجام گرفته است. فعالیتها و موفقیت عمده این مرکز در 6 سال اخیر عبارتند از:
1-1- طراحی و ساخت اولین مینی بوس تشریفاتی 14 نفره هیبرید پیل سوختی دمای بالا با پنل خورشیدی و انتخاب به عنوان یکی از 15 طرح پژوهشی برتر کشور در جشنواره تجلیل از پژوهشگران برتر کشور همزمان با دوازدهمین هفته پژوهش و فناوری ؛
2-1- افتتاح همزمان آزمایشگاه هیدروژن و پیل سوختی دانشگاه و 6 مرکز آزمایشگاهی تخصصی دیگر در حوزه انرژی هیدروژن و پیلسوختی کشور طی مراسمی با حضور معاون وقت علمی و فناوری رئیس جمهور ؛
3-1- راهاندازی فاز اول سایت انرژی خورشیدی دانشگاه و اجرای سامانه مانیتورینگ خورشیدی دانشگاه ولیعصر (عج) مجهز به سیستم فوتوولتائیک با توان 5/2 کیلووات ( On Grid& Off Grid) ؛
4-1- راهاندازی نیروگاه برق خورشیدی فوتوولتائیک 32 کیلو واتی متصل به شبکه شامل 128 پنل 250 واتی پلی کریستال؛
5-1- تجهیز ساختمان مرکز به سیستم مدیریت هوشمند انرژی BMS، گرمایش خورشیدی و ... ؛
6-1- پروژه در حال اجرای طراحی و ساخت "پیل سوختی پلیمری دما بالا با ظرفیت 1 کیلو وات" با حمایت معاونت علمی و فنآوری ریاست جمهوری؛
7-1- راه اندازی سیستم 5 کیلو وات هیبرید خورشیدی در ساختمان مرکز پژوهشی انرژیهای تجدیدپذیر؛
8-1- ایجاد پارک انرژی استان در دانشگاه: تفاهم نامه همکاری در ایجاد پارک انرژی استان در دانشگاه و ایجاد منطقه انرژیهای تجدید پذیر شهرستان رفسنجان بین معاونت علمی رییس جمهور، استانداری کرمان، دانشگاه ولی عصر(عج) و شرکت توزیع نیروی برق شمال استان کرمان؛ و تهیه و تدوین طرح اولیه پارک انرژی استان در راستای تفاهم نامه؛
9-1- تفاهمنامه همكاري پژوهشی، تحقیقاتی و فناوری با دانشگاه صنعتی شریف در زمینه مدیریت انرژی و استفاده از انرژی های تجدیدپذیر؛
10-1- راه اندازی سیستم 3 کیلووات خورشیدی با استفاده از پنلهای نسل جدید CIGS که دارای بازده بالاتری در دمای بالا هستند و متناسب با اقلیم منطقه انتخاب شده اند.
2- فضای سبز و مدیریت مصرف آب
1-2- احداث گلخانه هیدروپونیک: احداث گلخانهای به متراژ دوازده هزار مترمربع با زیربنای ده هزار متر مربع با مشارکت سازمان عمران کرمان در راستای استفاده بهینه از مصرف آب؛ کلنگ این گلخانه در سوم اردیبهشت ماه سال 1397 توسط دکتر منصور غلامی وزیر علوم تحقیقات و فناوری ایران و دکتر نجیب الله خواجهعمری وزیر محترم تحصیلات عالی افغانستان به زمین زده شد.
2-2- بکارگیری سیستم تصفیه فاضلاب جهت استفاده مجدد از پساب خروجی ساختمانهای دانشگاه برای آبیاری کشاورزی با احداث 2000 متر شبکه فاضلاب و احداث تصفیه خانه فاضلاب با ظرفیت دویست متر مکعب در روز با صرف هزینه حدود ده میلیارد ریال؛.
3-2- کاشت گیاهان با مصرف آب کم؛
4-2- نظارت، سرویس، اصلاح و تعمیرمنظم لوله کشی جهت جلوگیری از نشتی، استفاده از فلاش تانک دوزمانه و تعمیر و بهسازی شبکههای توزیع فرسوده و قدیمی آب؛
5-2- جداسازی آبیاری فضای سبز از آب شرب و استفاده از آبیاری قطرهای و اجرای سیستم کنترل هوشمند آبیاری بر اساس نیاز مصرفی استاندارد گیاهان؛
6-2- استفاده از شیرآلات هوشمند به منظور دستیابی به استانداردها و مصرف بهینه آب در سرویسهای بهداشتی؛
7-2- اجرای آبیاری زیر سطحی در باغات کشاورزی دانشگاه با استفاده از سیستم قطره ای عمیق با کاهش مصرف آب بالغ بر 50 درصد؛
3- آموزش، ترویج و فرهنگ سازی و توسعه مدیریت بهینه انرژی و استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر
1-3- برگزاری دوره آموزشی بهینه سازی مصرف انرژی برای اعضای هیأت علمی و کارکنان؛
2-3- برگزاری کارگاههای آموزشی در زمینه انرژی خورشیدی برای اعضای هیأت علمی، دانشجویان و کارکنان؛
3-3- بازدید عمومی اقشار مختلف جامعه از مجموعه امکانات انرژیهای تجدیدپذیر دانشگاه؛
4-3- شرکت در اولین و دومین نمایشگاه مدیریت سبز در سازمان مدیریت و مجلس شورای اسلامی و کسب رتبه غرفه برتر در دومین نمایشگاه؛
5-3- امضاء تفاهم نامه احداث منطقه ویژه انرژیهای تجدیدپذیر در دانشگاه با وزارت نیرو، معاونت علمی وفناوری ریاست جمهوری و استانداری کرمان؛
4- پروژه جامع محوطهسازی پردیس دانشگاه: بر اساس این طرح، مسیرهای پیاده از سواره تفکیک، و مسیرهای دوچرخه در تمامی پردیس دانشگاه طوری در نظر گرفته شده است که از بدو ورود به دانشگاه؛ دانشجویان، اعضا هیات علمی و کارکنان میتوانند اتومبیلهای خود را پارک و با استفاده از دوچرخه در پردیس تردد نمایند. در این طرح از ورود اتومبیلها به هسته مرکزی پردیس دانشگاه به مساحت تقریبی ششصد متر مربع که شما دانشکدهها، کتابخانه، سلف سرویسها، ... است جلوگیری میشود مگر در مواقع ضروری. یکی دیگر از اهداف پروژه، محوطه سازی های منحصر بفرد، نورپردازیهای خلاقانه و فضاسازیهای ابتکاری آن است که محیطی جذاب، روحیه بخش، خلاقیت برانگیز و امیدوار کننده، برای دانشجویان فراهم نماید. این طرح در مرحله طراحی نهایی است و بزودی وارد فاز اجرایی خواهد شد و در صورت اجرا، یکی از طرحهای نادر اجرا شده در دانشگاههای کشور است.
5- ممیزی و مدیریت بهینه انرژی: اقدامات انجام شده در این زمینه عبارت است از:
1-5- بررسی مصرف گاز و برق 5 سال اخیر بخشهای مختلف دانشگاه جهت ممیزی انرژی؛
2-5- نصب کنتور برق و گاز مجزا برای تمامی ساختمانهای اداری، آموزشی، خوابگاهها و موتورخانهها جهت پایش دقیق مصرف انرژی؛
3-5- شروع نصب سامانههای کنترل هوشمند موتورخانه در ساختمانهای مختلف؛
6- کنترل سیستم روشنایی: اقدامات انجام شده در این زمینه عبارت است از:
1-6- عدم استفاده از لامپ های رشته ای و جایگزینی آن ها با لامپهای کم مصرف استاندارد و انواع لامپهای LED و ترکیب نور زرد و سفید ؛
2-6- رنگ آمیزی دیوار و سقف با رنگ های روشن جهت افزایش سطح بازدهی سیستم روشنایی ؛
7- سیستم های حرارتی، برودتی و تهویه مطبوع
1-7- تغییر سیستم گرمایش و سرمایش تعدادی از ساختمانهای قدیم و جدید؛
2-7- جدا سازی فضای فیزیکی اتاقهای اساتید و اداری از فضای فیزیکی کلاسها و آزمایشگاهها جهت استفاده بهینه از مصرف انرژی در ایام تعطیلات؛
3-7- کنترل، سرویس، اصلاح و تعمیرمنظم سیستمهای گرمایشی و سرمایشی و نصب تایمرهای مناسب؛
4-7- استفاده از پنجره های دو جداره ترمال بریک و UPVC در ساختمانهای در حال احداث؛
5-7-عایقکاری جدارههای ساختمانهای در دست اجرا و عایقکاری حرارتی موتورخانه ها؛
6-7- نصب شیر ترموستاتیک رادیاتور در فضاهای اداری؛
7-7- نصب درب اتوماتیک و پرده هوا در ورودی فضاهای پر تردد؛
8-7- اخذ گواهی نامه ISO 16000 برای موتورخانههای دانشگاه؛
9-7- جایگزینی کولرهای آبی با کولرهای گازی، در فصل تابستان با توجه به الزام وجود بعضی از قسمتهای اداری و مشترک بودن کولرها با سایر اتاقها در تمام ساعات اداری حتی در صورت حضور یک نفر در مجموعه چند اتاق با کولر مشترک سیستم روشن میماند با این کار میزان مصرف آب دانشگاه تا یک پنجم و میزان مصرف برق تا یک سوم کاهش یافت.
8- کنترل تجهیزات اداری و نحوه استفاده از آن ها و مدیریت میزان مصرف کاغذ و اقلام مصرفی
1-8- خاموش کردن وسایل الکتریکی در زمانهای عدم استفاده و در صورت ترک طولانی مدت؛
2-8- استفاده از پرینترها بصورت مشترک و پرینترهای با قابلیت شارژ مجدد تونر؛
3-8- استفاده از تجهیزات دارای برچسب انرژی با بازدهی بیشتر و مصرف کمتر؛
4-8- جایگزینی مانیتورهای قدیمی با مانیتورهای LED ؛
5-8 اجرای اتوماسیون اداری، استفاده از پست های الکترونیکی به جای پست یا فکس نمودن و کاهش پرینت اسناد و جایگزینی تا حد امکان با نسخه های الکترونیک؛
6-8- انتشار مطلب در قالب لوح فشرده و ایجاد محدودیت شدید در چاپ کاغذی مکاتبات داخلی؛
9-مدیریت پسماند
1-9- تهیه سطلهای زباله برای تفکیک زبالههای مختلف بهخصوص کاغذ؛
2-9- تفکیک زباله های کاغذی و استقرار جایگاههای مخصوص تفکیک زباله های کاغذی؛
10- احداث ساختمان سبز: بازسازی یکی از ساختمانهای دانشگاه به عنوان پایلوت براساس شاخصهای ساختمان سبز. سایر اقدامات انجام شده عبارتند از:
1-10- استفاده از سیستمهای هوشمند مدیریت انرژی BMS و LMS در ساختمان مرکز پژوهشی انرژیهای تجدیدپذیر؛
2-10- استفاده از لامپهای LED، جایگزینی کولرهای آبی با اسپلیت و هوشمندسازی آنها، 2 جداره کردن پنجرهها و... ؛
3-10- نصب سیستم گرمایش خورشیدی ساختمان؛
4-10- تآمین برق کل ساختمان از سیستم هیبرید متصل به شبکه و جدا از شبکه برق خورشیدی؛
5-10- تجهیز آزمایشگاههای آموزشی و پژوهشی با هدف آموزش افراد مختلف در استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر؛
11- حمل و نقل
1-11- اجرای سیاست های تشویقی به منظور ترغیب دانشجویان به استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی؛
2-11- تأمین وسایل نقلیه عمومی به منظور حضور گروهی کارکنان، دانشجویان و شرکت کنندگان در مراسم ها ، مأموریت های اداری گروهی و نظایر آن ها؛
3-11- تأمین دوچرخه در محیط های دانشگاهی و خوابگاهی و برگزاری مسابقات دو چرخه سواری جهت تشویق دانشجویان به استفاده از دوچرخه؛
4-11- تأمین امکانات لازم از قبیل استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات به منظور اجرای فعالیت های دور کاری و برگزاری جلسات بصورت ویدیو کنفرانس به جای جلسات حضوری؛
12- تهیه نسخه فیزیکی پایان نامه به صورت کتاب در قطع وزیری